Pages

Wednesday, October 24, 2007

Optical Illusions, the return

Επιστρέφω στο εκπληκτικό illusion που είχα γράψει πριν λίγο καιρό, και το οποίο είχε αναλυθεί αρκετά στο blog του Giama.



Το θέμα θυμίζω είναι πώς κάποιοι βλέπουν την κοπέλα να κινείται κατά ωρολογιακή φορά, και άλλοι κατά αντι-ωρολογιακή φορά. Οι περισσότεροι, μετά από λίγο εξάσκηση, μπορούν να εναλλάσουν τη φορά περιστροφής.



Την πρώτη στιγμή που είδα τη φορά να αλλάζει, τρελλάθηκα! Είναι τόσο πειστικό που μου φάνηκε σχεδόν αδύνατο. Νόμιζα πως η εικόνα η ίδια άλλαζε φορά, και όχι το μυαλό μου. Τελικά, κατάλαβα πόσο περιορισμένος και "χαζός" είναι ο εγκέφαλος.



Μετά από λίγη σκέψη, νομίζω ξέρω τώρα ακριβώς πώς λειτουργεί αυτό το illusion. Άπαξ και το εξηγήσεις, φαίνεται αρκετά απλό από εκεί και μετά. Είναι βασικά μια εξελιγμένη μορφή του illusion με τον κύβο, ο οποίος φαίνεται εδώ.



Το illusion εδώ είναι πως κάποιοι βλέπουν τον κύβο με την μπροστινή του όψη προς τα αριστερά (και την πίσω όψη προς τα δεξιά, και έτσι φαίνεται η πάνω πλευρά του κύβου στον αναγνώστη), και άλλοι βλέπουν την μπροστινή του όψη προς τα δεξιά (και την πίσω όψη προς τα αριστερά, ταυτόχρονα με την κάτω πλευρά του κύβου να φαίνεται στον αναγνώστη). Τελικά, όλοι με λίγη προσπάθεια είναι σε θέση να εναλλάξουν τους 2 κύβους, και να πιστεύουν ότι βλέπουν είτε τον έναν είτε τον άλλον.


Το illusion του κύβου είναι εύκολο να εξηγηθεί. Η πραγματικότητα είναι μία, πώς η εικόνα είναι απλώς 12 ευθείες γραμμές σε μια επιφάνεια δισδιάστατη. Το μυαλό μας όμως έχει στη μνήμη του το μοντέλο ενός τρισδιάστατου κύβου, και έτσι ωθείται στο να πιστέψει πως βλέπουμε έναν κύβο σε 3 διαστάσεις (ο οποίος είναι ο φυσικός χώρος που βλέπουμε). Όμως, υπάρχει ένα πρόβλημα: δεν υπάρχει κανένα στοιχείο που να βοηθά το μυαλό να καταλάβει ποιά φορά έχει ο κύβος, και δεν ξέρει ποιον κύβο (από τους 2 πιθανούς) να διαλέξει. Διαλέγει μια αρχική φορά, και αυτή μπορεί να μείνει η να αλλάξει χωρίς λόγο, παρότι η εικόνα είναι η ίδια. Απλώς το μυαλό μπερδεύεται και δεν μπορεί να σταθεροποιηθεί σε μια 3D εικόνα.


Υπό αυτό το πρίσμα, η εικόνα της περιστρεφόμενης κοπέλας εξηγείται τώρα εύκολα. Η πραγματικότητα είναι πως η σιλουέτα και η σκιά της κινούνται σε 2 διαστάσεις, αριστερά-δεξιά (όπως οι υαλοκαθαριστήρες στα αυτοκίνητα). Η κίνηση της κοπέλας είναι σε 2 διαστάσεις, 180 μοίρες προς τη μία κατεύθυνση και μετά 180 μοίρες ανάποδα (συμμετρικά), και επαναλαμβάνεται.


Το μυαλό όμως και πάλι μπερδεύεται. Φαντάζεται μια τρισδιάστατη εικόνα, και λόγω της κίνησης είναι αναγκασμένο να της δώσει μια φορά περιστροφής και βάθος, διότι για το μυαλό το μοντέλο που χτίζει είναι πως το πόδι είτε εξέχει προς τα εμάς είτε προς το βάθος της εικόνας. Αναγκαστικά, αναλόγως αν το μυαλό θα τοποθετήσει το πόδι προς τα εμάς ή προς το βάθος, ξεγελιέται και αναθέτει στην κίνηση μια φορά περιστροφής, διότι αυτό είναι μαθημένο να κάνει στον πραγματικό τρισδιάστατο κόσμο. Αλλά, επειδή δεν υπάρχει στην εικόνα κανένα στοιχείο που να καθορίζει την ακριβή φορά περιστροφής (και οι 2 είναι εξίσου πιθανές), μπορεί να δει είτε την μία είτε την άλλη.


Ο καθένας μπορεί να δεί αρχικά μία από τις 2 φορές περιστροφής, όπως αρχικά θα δει έναν από τους 2 κύβους στην προηγούμενη εικόνα. Με λίγη εξάσκηση όμως το άλλο ενδεχόμενο, η άλλη φορά, θα έρθει και αυτή στην επιφάνεια.

Categories